Türkiye’nin katma bedelli üretim ve markalaşmada en değerli tarım eseri olarak öne çıkan pamuğun yeni devir yol haritası Sürdürülebilir Pamuk Tedarik Zinciri Buluşması’nda ele alındı.
Pamuk üretiminde sürdürülebilirlik için 10 yıldır çalışmalar yapan Âlâ Pamuk Uygulamaları Derneği (IPUD), bedel zincirinin tüm paydaşları ile birlikte Türkiye ve dünyada sürdürülebilir pamuk üretimine ait dönüşüm sürecini ele aldı.
İyi Pamuk Uygulamaları Derneği İdare Şurası Lideri Fuat Tanman, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD) ile ortaklaşa gerçekleştirdikleri “Türkiye’de Sürdürülebilir Pamuk Kıymet Zincirlerinin Desteklenmesi Projesi” kapsamında amaçlarının tüm bölümü dönüştürmek olduğunu söyledi.
Pamuk üretiminin çevresel, ekonomik ve toplumsal manada sürdürülebilir olması gerektiğinin altını çizen Tanman, “IPUD olarak, 10 yılda geldiğimiz noktada Türkiye’deki pamuk üretiminin yaklaşık yüzde 10’unun düzgün pamuk standardında üretilmesini sağladık. Lakin bu kâfi değil, maksadımız tüm bölümü dönüştürmek. Bunun yolu, Tarım Bakanlığımızın bu standardı benimseyerek, ulusal Âlâ Tarım Uygulamaları standardı ile eşdeğerliliğinin sağlanması” dedi.
“2.5 milyar Euro yatırım yaptık”
Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası Teknik İşbirliği Yöneticisi Nemanja Grgic, sağlıklı bir yatırım iklimi geliştirmeyi, çevresel ve toplumsal açıdan sürdürülebilir yatırımları teşvik etmeyi amaçladıklarını belirterek, “Bankamız bugüne kadar rekor seviyede 2.5 milyar Euro yatırım yaptı. EBRD olarak, IPUD ile iş birliği yaparak Türkiye pamuk kesiminin verimliliğini ve sürdürülebilirliğini destekliyoruz. Bu kapsamda iklim istasyonları, toprak nem sensörleri, tuzak kameraları vb.önlemleri içeren 6 çiftlikte pilot proje başlatıldı” diye konuştu.
“İyi Pamuk Türkiye için fırsat yaratacak”
Better Cotton Genel Müdürü Alan McClay ise Better Cotton standart sistemi içinde öteki ülke standartları ile eşdeğerlik sağlayan benchmark mutabakatlarının çok değerli olduğunu söyledi.
Özellikle ABD ve Avrupa’da mevzuat değişikliklerin olduğu bir vakitte bunun Türkiye için bir fırsat olabileceğini belirten McClay, “Bu birçok fırsat yaratacak. Ayrıyeten, AB maddelerinin Türk iplikçileri için talebi artırması mümkünlüğünü göz önünde bulundurmak da yararlı olabilir. En büyük isteğimiz Türk üreticileriyle iştirak kurmak ve bunu geliştirmek” diye konuştu.
“Sürdürülebilirliği olan siyasetleri devreye alıyoruz”
Tarımsal eserlerin stratejik ögeler olarak ön plana çıktığını lisana getiren Tarım ve Orman Bakanlığı Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü Güzel Tarım Uygulamaları ve Organik Tarım Daire Lideri Dr. Başak Egesel de “Sürdürülebilirliği olan siyasetleri devreye almaya çalışıyoruz. Alana has, âlâ tarım üzere kuralları olan üretim sistemleri geliştirip bunları sertifikalandıran uygulamaları önceliklendiriyoruz” dedi.
Pamuk kesimindeki global görünümü pahalandıran Epic Cotton Firma Sahibi Leon Piçon ise 2020’de dünyada 109 milyon ton elyaf kullanıldığını, bu sayının, 2030’de 150 milyon ton elyafa yükseleceğini söyledi.
Söz konusu sayının yüzde 24’ün sürdürülebilir pamuktan üretildiğini kaydeden Piçon, “İyi Pamuk standartları, sürdürülebilir dönüşümde bir giriş kapısı üzere. Ülkemizde toplam pamuk üretiminin yüzde 10’u Yeterli Pamuk standartlarında üretilirken, bu sayı Yunanistan’da yüzde 40 seviyesinde. Ülkemizin, önümüzdeki yıllarda kamunun da dayanağıyla sürdürülebilir pamuk üretimini artırmasını umuyoruz” diye konuştu.
“İzlenebilir ve sertifikalı üretime geçmezsek pazar kaybederiz”
Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği İdare Şurası Lideri Ramazan Kaya da bir pamuk ülkesi olan Türkiye’de, 2023’de 1 buçuk milyon ton pamuk tüketildiğini kaydetti.
Üretilen eserlerin Avrupa ve ABD’ye ihraç edildiğini vurgulayan Kaya, “İhracatın yüzde 80’i sertifikalı elyaflarla yapılıyor. Türkiye bir pamuk ülkesi, izlenebilir ve sertifikalı üretime geçmezsek pazar kaybederiz. Bu süreci 2025 yılına kadar tamamlamamız lazım” dedi.
